همانطور که همه می‌دانیم، سال 2020 شاهد ظهور (دیفای)DeFi بود. صرافی غیرمتمرکز، بخش جدایی‌ناپذیر اکوسیستم (دیفای)DeFi، نیز ظهور کرد و توجه بیشتری را در دنیای ارزهای دیجیتال به توسعه چنین پروژه‌هایی جلب کرد.

در سال 2020، بازارساز خودکار ( AMM حساب )، یک صرافی غیرمتمرکز مبتنی بر اتریوم به رهبری یونی‌سواپ، به دنیای ارزهای دیجیتال معرفی شد و به سرعت به نمونه‌ای بارز از صرافی غیرمتمرکز تبدیل شد و نقدینگی را به (دیفای)DeFi آورد. همانطور که یونی‌سواپ در حوزه (دیفای)DeFi گسترش یافت، AMM حساب، در ترکیب با مشوق‌های ارائه شده توسط کشاورزی بازدهی، نیز رشد انفجاری را ثبت کرد:

کامپاوند توکن COMP را به شکل کشاورزی بازدهی در یونی‌سواپ فهرست کرد که به دلیل سودهای قابل توجه محبوبیت یافت. بسیاری از پروژه‌های (دیفای)DeFi سپس از این روش پیروی کردند تا دارایی‌های دیجیتال را فهرست کنند، مانند Oikos، Balancer و YFI که بعداً به عنوان یک تجمیع‌کننده ظاهر شد؛ برای مدتی، دنیای ارزهای دیجیتال در هجوم استخراج غرق شد. طبق داده‌های مربوطه، حجم معاملات یونی‌سواپ تنها در سپتامبر 2020 به 15.4 میلیارد دلار آمریکا رسید که تقریباً 2 میلیارد دلار بیشتر از رقم کوین‌بیس بود.

در شش ماه، حجم کل معاملات یونی‌سواپ از 100 میلیارد دلار آمریکا فراتر رفته است. مشخصاً، AMM حساب نقش حیاتی ایفا می‌کند. پس AMM حساب دقیقاً چیست؟ در اینجا همه چیزهایی که باید بدانید آمده است.

MM و AMM حساب چیست؟

بیایید با بازارساز (MM) شروع کنیم، که نهادی است که نقدینگی را برای صرافی فراهم می‌کند و همزمان قیمت‌های توکن را با معامله دارایی‌ها در حساب‌های خود کنترل می‌کند، همه برای کسب سود. نقدینگی ایجاد شده توسط فعالیت‌های معاملاتی آنها لغزش معاملات بلوکی را کاهش می‌دهد.

در مقایسه با MM، بازارساز خودکار، یا AMM حساب، از ربات‌های الگوریتمی برای شبیه‌سازی رفتارهای کنترل قیمت در بازارهای الکترونیکی مانند (دیفای)DeFi استفاده می‌کند. به زبان ساده، این به معنای محاسبه قیمت خرید و فروش طبق فرمول است، تا قیمت‌گذاری مداوم برای بازار فراهم شود.

AMM حساب یکی از مهم‌ترین فناوری‌های صرافی غیرمتمرکز است و همچنین توسط بازار به عنوان یکی از تأثیرگذارترین نوآوری‌های (دیفای)DeFi ثابت شده است. این فناوری به طور اساسی نحوه معامله ارزهای دیجیتال توسط کاربران را تغییر می‌دهد: برخلاف مدل معاملاتی دفتر سفارش سنتی، هر دو طرف معاملات AMM حساب با استخر نقدینگی روی زنجیره تعامل دارند. استخر نقدینگی به کاربران اجازه می‌دهد به طور یکپارچه بین توکن‌ها روی زنجیره به شیوه‌ای کاملاً غیرمتمرکز و بدون نیاز به نگهداری تبدیل[سوآپ] (از) کنند. تامین کننده نقدینگی از درآمد غیرفعال حاصل از کارمزدهای معاملاتی که بر اساس درصد مشارکت آنها در استخر نقدینگی است، سود می‌برند.

ریسک AMM

اما AMM حساب به معنای دقیق کلمه یک راه‌حل کامل نیست. این سیستم محدودیت‌هایی دارد، مانند استفاده کم از سرمایه، قرار گرفتن در معرض ریسک‌های اضافی و ضرر ناپایدار که به طور گسترده مورد بحث قرار می‌گیرد.

ضرر ناپایدار به ضرر موقتی ناشی از نوسان قیمت در بازار خارجی اشاره دارد، زمانی که تامین کننده نقدینگی برای استخر سرمایه تحت مدل AMM حساب نقدینگی فراهم می‌کند. ضرر ناپایدار تنها تحت AMM حساب وجود دارد و ممکن است پس از بازیابی قیمت دارایی از بین برود. با این حال، در اکثر موارد، از آنجا که قیمت‌های دارایی نمی‌توانند به سطوح اصلی خود بازگردند، ضرر ناپایدار می‌تواند دائمی شود و نام دیگری به آن داده می‌شود: ضرر تطبیقی. به زبان ساده، ضرر ناپایدار ناشی از اختلاف قیمت یک دارایی یکسان بین پلتفرم‌های مختلف است.

البته، این محدودیت‌های AMM حساب نیز تازه‌واردهایی مانند یونی‌سواپ و بنکور را به نوآوری ترغیب کرده است. با بهبود کارایی سرمایه، کاهش ریسک‌های نوسان و ارائه گزینه‌های بیشتر تخصیص سرمایه، AMM حساب برای تامین کننده نقدین

بازارساز مجموع ثابت (CSMM) انتخابی ایده‌آل برای معاملات بدون لغزش قیمت است، اما نمی‌تواند نقدینگی نامحدود ارائه دهد. این مدل از فرمول x+y=k پیروی می‌کند که در نمودار به صورت یک خط مستقیم نمایش داده می‌شود. اگر قیمت مرجع خارج از زنجیره بین توکن‌ها 1:1 نباشد، CSMM به آربیتراژگران اجازه می‌دهد یکی از دارایی‌های ذخیره را تخلیه کنند. این امر باعث تخریب استخر نقدینگی می‌شود و تأمین‌کنندگان نقدینگی را مجبور به تحمل ضرر می‌کند و معامله‌گران را از نقدینگی محروم می‌سازد. بنابراین، CSMM یک مدل AMM رایج نیست.
بازارساز میانگین ثابت (CMMM) به کاربران اجازه می‌دهد بیش از دو (توکن)Token ایجاد کنند یا در اختیار داشته باشند و خارج از توزیع استاندارد 50/50 وزن‌دهی شوند. در این مدل، میانگین هندسی وزنی هر دارایی ذخیره ثابت می‌ماند. برای یک استخر نقدینگی با سه دارایی، فرمول آن (x*y*z)^(⅓)=k است.
بازارساز تابع ثابت (CFMM) ترکیبی از توابع و پارامترهای مختلف را برای دستیابی به رفتارهای خاص، مانند تنظیم ریسک تأمین‌کنندگان نقدینگی یا کاهش لغزش قیمت معامله‌گران، به کار می‌گیرد. به عنوان مثال، AMM حساب Curve از ترکیبی از CPMM و CSMM برای نقدینگی متراکم‌تر استفاده می‌کند و در نتیجه لغزش قیمت را در یک محدوده معاملاتی مشخص کاهش می‌دهد. آنچه نمایش می‌دهد یک منحنی هذلولی (خط آبی) است که نرخ‌های تبادل خطی را برای اکثر معاملات و قیمت‌های شاخص را برای معاملات بزرگتر ارائه می‌دهد.
بازارساز محصول ثابت (CPMM) توسط Bancor، Uniswap و OneSwap به کار گرفته می‌شود. تابع x*y=k که این مدل بر اساس آن است، محدوده قیمت دو (توکن)Token را بر اساس مقدار موجود (نقدینگی) هر (توکن)Token تعیین می‌کند. هنگامی که عرضه (توکن)Token X افزایش می‌یابد، عرضه (توکن)Token Y باید کاهش یابد و برعکس. به این ترتیب، یک محصول ثابت K می‌تواند حفظ شود. این تابع هنگام ترسیم، یک هذلولی را نمایش می‌دهد. نقدینگی همیشه در دسترس است، اما قیمت به تدریج افزایش می‌یابد و دو انتها به بی‌نهایت نزدیک می‌شوند.

لازم به ذکر است که CoinEx در فوریه 2021 یک عملکرد AMM را برای بهبود نقدینگی بازار مبادله راه‌اندازی کرد. از نظر مکانیسم معاملاتی، CoinEx ترکیبی از AMM + دفتر سفارش را به کار می‌گیرد و سیستم به طور خودکار استخر سرمایه را به یک دفتر سفارش تبدیل می‌کند.

مانند Bancor، Uniswap و OneSwap، CoinEx از الگوریتم محصول ثابت بازارساز (CPMM) استفاده می‌کند که می‌تواند نقدینگی را برای بازار فراهم کند، صرف نظر از اندازه دفتر سفارش یا استخر نقدینگی.

از Bancor تا Uniswap و OneSwap، فناوری AMM امکانات جدیدی را برای نقدینگی فوری هر دارایی دیجیتال فراهم می‌کند. AMM باعث ایجاد تحرک قیمت در بازارهای قبلاً غیرنقد به روشی بسیار امن، قابل دسترسی جهانی و غیرحضانتی می‌شود. اگرچه AMM به خودی خود به دموکراتیزه کردن عرضه نقدینگی کمک کرده است، مدل فعلی همچنان نیاز به نوآوری مداوم دارد تا بتواند روح (دیفای)DeFi را بهتر حفظ کند.

AMM، ایجاد امکانات بیشتر برای نقدینگی دارایی های دیجیتال