بازارساز خودکار (AMM) چیست؟

در دنیای امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) و معاملات ارزهای دیجیتال، بازارساز خودکار (AMM) مفهومی اساسی است که نحوه مبادله توکن‌ها را متحول کرده است. AMM‌ها پلتفرم‌های غیرمتمرکزی هستند که به کاربران امکان می‌دهند بدون اتکا به دفترچه سفارشات سنتی یا واسطه‌ها، توکن‌ها را معامله یا مبادله کنند.

ویژگی‌های کلیدی AMM‌ها

ویژگی کلیدی AMM‌ها توانایی آنها در تأمین نقدینگی بازارهای ارز دیجیتال بدون نیاز به طرف مرکزی است. به جای تطبیق سفارشات خرید و فروش بین کاربران، AMM‌ها بر الگوریتم‌ها و قراردادهای هوشمند تکیه می‌کنند تا معاملات را بر اساس قوانین از پیش تعیین شده به طور خودکار اجرا کنند.

استخرهای نقدینگی

AMM‌ها این کار را با استفاده از استخرهای نقدینگی انجام می‌دهند که استخرهایی از توکن‌های قفل شده در قراردادهای هوشمند هستند. این استخرها اطمینان حاصل می‌کنند که توکن‌های کافی در هر دو طرف معامله برای تسهیل مبادلات فوری وجود دارد. تأمین‌کنندگان نقدینگی می‌توانند توکن‌های خود را در این استخرها سپرده‌گذاری کنند و کارمزدهایی متناسب با سهم نقدینگی خود دریافت کنند.

فرمول محصول ثابت

مکانیزم اصلی که یک AMM را هدایت می‌کند، فرمول محصول ثابت است که به عنوان x*y=k یا "منحنی پیوند" نیز شناخته می‌شود. این فرمول یک رابطه ریاضی بین مقادیر توکن‌ها در یک استخر نقدینگی تعریف می‌کند. با انجام معاملات، حاصل‌ضرب مقادیر توکن‌ها در هر طرف ثابت می‌ماند. این طراحی امکان تنظیم خودکار قیمت‌ها را بر اساس عرضه و تقاضای توکن‌ها فراهم می‌کند.

مزایای AMM‌ها

AMM‌ها چندین مزیت نسبت به مکانیزم‌های معاملاتی سنتی ارائه می‌دهند. آنها به صورت 24/7 نقدینگی را برای بازارهای توکن فراهم می‌کنند، بدون اینکه نیازی به تطبیق مستقیم سفارشات خریداران و فروشندگان باشد. این امر معاملات را کارآمدتر، سریع‌تر و کمتر وابسته به عمق بازار و عمق دفتر سفارشات کرده است.

غیرمتمرکز بودن و شفافیت

علاوه بر این، AMM‌ها سطح بالایی از غیرمتمرکز بودن و شفافیت را حفظ می‌کنند. از آنجا که بر روی فناوری بلاکچین ساخته شده‌اند، تمام تراکنش‌ها و تعاملات در یک دفتر کل عمومی شفاف و تغییرناپذیر ثبت می‌شوند.

محدودیت‌های AMM‌ها

با این حال، AMM‌ها محدودیت‌هایی نیز دارند. یکی از نگرانی‌های اصلی، ضرر ناپایدار است که زمانی رخ می‌دهد که نسبت قیمت بین توکن‌ها در یک استخر نقدینگی تغییر می‌کند. تأمین‌کنندگان نقدینگی ممکن است به دلیل ماهیت پویای تأمین نقدینگی، متحمل ضررهای موقت شوند.

پلتفرم‌های محبوب AMM

با این وجود، AMM‌ها در فضای DeFi انقلابی ایجاد کرده‌اند و پلتفرم‌هایی مانند یونی‌سواپ، سوشی‌سواپ و پنکیک‌سواپ محبوبیت قابل توجهی کسب کرده‌اند. این پلتفرم‌ها نه تنها معاملات توکن را دموکراتیزه کرده‌اند، بلکه درهای محصولات مالی نوآورانه مانند کشاورزی بازدهی، وام‌دهی غیرمتمرکز و صرافی‌های غیرمتمرکز را نیز گشوده‌اند.

مفاهیم و اصطلاحات کریپتویی

بازارساز خودکار (AMM)